Άνθρωποι και ανθρωπάκια.
Μέρες με ταλάνιζε η πρόκληση ενός κειμένου, που να ταιριάζει γάντι με αυτόν τον τίτλο, τι θέλω να εκφράσω και σε ποιον να απευθύνεται
Δυστυχώς, την αφορμή μου έδωσε η είδηση του αιφνίδιου θανάτου του Γιάννη Μπεχράκη.
Στο άκουσμα της είδησης όμως, η λέξη Άνθρωπος πήρε σάρκα και οστά!
Ο παγκοσμίου φήμης φωτορεπόρτερ Γιάννης, δεν ασκούσε απλώς ένα επάγγελμα, ώστε να γεμίζουν χώρο τα έντυπα της ενημέρωσης.
Τι να πει κάποιος για τα στιγμιότυπα ζωής που αποθανάτισε η φωτογραφική του μηχανή;
Τι ζωή του έδωσε, τι ζωή της έδινε…
Μέσα από κάθε κλικ! Κλικ και άγγιγμα ψυχής!
Τίμησε την λέξη Άνθρωπος, σε όλο της το μεγαλείο. Δεν βρισκόταν στην καρδιά του πόνου για να αποθανατίσει την πρωτιά και το πρωτοσέλιδο, βρισκόταν εκεί για να μεταφέρει μέσω μιας του εικόνας, όλη την ανθρώπινη απαξίωση που ζουν εκατομμύρια άνθρωποι πάνω σε τούτο τον πλανήτη!
Και ποιος να του το έλεγε σαν παιδί, την ώρα που η μοίρα τον είχε ήδη επιλέξει για το ποια θα είναι η πορεία του, πως στο διάβα της ,θα βρισκόταν στην ίδια του τη χώρα όχι ως θεατής, όχι απλώς παρατηρητής της θλιβερής πραγματικότητας, αλλά πρωταγωνιστής!
«Kαλύπτω τις ιστορίες των προσφύγων και των μεταναστών για πάνω από 25 χρόνια, αλλά φέτος ήταν διαφορετικά: οι μετανάστες και οι πρόσφυγες φθάνουν στην πατρίδα μου. Ένα ζευγάρι πλοία έρχονται κάθε βράδυ. Όλοι ήταν φοβισμένοι, επειδή δεν γνώριζαν πώς η αστυνομία και οι ντόπιοι θα αντιδράσουν. Μικρές βάρκες συνεχίζουν να έρχονται ακόμα και όταν ο καιρός ήταν πολύ άγριος. Η τουρκική ακτή είναι μόλις 4-5 χιλιόμετρα.»
Και σε τι έργο! Μακάβριο! Αλήθεια αναρωτιέμαι, αν αυτά που έμειναν για πάντα χαραγμένα, μέσω της φωτογραφικής του μηχανής και έγιναν γνωστά σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι τόσο πολύτιμα για όλους εμάς, πόσα κλικ θα μείνουν για δέκα ζωές ακόμα χαραγμένα στην ψυχή του;
Άνθρωπος με άλφα κεφαλαίο λένε όσοι τον γνώρισαν από κοντά, τι τυχεροί και πόσο τους ζηλεύω να ήξεραν!
Τύχη και ευλογία μαζί είναι να γνωρίζεις τέτοιους ανθρώπους με αξίες και ιδανικά!
«Το λιγότερο δύσκολο μέρος ήταν η λήψη φωτογραφιών. Το πιο δύσκολο πράγμα που αντιμετώπισα ήταν η συναισθηματική εμπλοκή ... ήταν τόσο λυπηρό να βλέπουμε το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά»
Ο κατάλογος των διεθνών διακρίσεων του Γιάννη Μπεχράκη αντανακλά τόσο την ποιότητα της δουλειάς του, όσο και τον προσωπικό κίνδυνο, στον οποίον εξέθεσε πολλές φορές τον εαυτό του στο δημοσιογραφικό του καθήκον.
Επιγραμματικά και μόνο αναφέρω τα βραβεία Pulitzer το 2016, World Press Photo το 2000, Bayeux-Calvados το 2002 και τον τίτλο του Φωτογράφου της Χρονιάς από την εφημερίδα Guardian το 2015.
Δεν μπορούσε να λείπει μακριά από οτιδήποτε συγκλόνιζε τον κόσμο!
Σαράγεβο, Σιέρα Λεόνε, Αφγανιστάν.
«Είμαι εκεί, για να καταγράφω τις καλύτερες και χειρότερες πλευρές της ανθρωπότητας»
Μία από τις στιγμές της καριέρας του που τον στιγμάτισαν ήρθε το 2000, καθώς κάλυπτε τον εμφύλιο πόλεμο στη Σιέρα Λεόνε. Ο Μπεχράκης ταξιδεύοντας με κομβόι κυβερνητικών στρατιωτών στη ζούγκλα μαζί με τους συναδέλφους από το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, Kurt Schork και Mark Chisholm, αλλά και τον κάμεραμαν του AP Miguel Gil Moreno, δέχτηκε ένοπλη επίθεση από αντάρτες.
Ο Schork, ένας από τους πιο στενούς φίλους του Μπεχράκη, χτυπήθηκε από τα πυρά και πέθανε επί τόπου, ενώ λίγο αργότερα νεκρός έπεσε και ο Moreno. Ο Μπεχράκης και ο Chisholm ανάμεσα σε βροχή από σφαίρες κατάφεραν να διαφύγουν.
Και οι δύο κατάφεραν να γλιτώσουν από την επίθεση σέρνοντας τα σώματα τους ανάμεσα στους θάμνους που οδηγούσαν στη ζούγκλα, όπου και αναγκάστηκαν να κρυφτούν επί ώρες μέχρι να αποχωρήσουν οι ένοπλοι. Λίγο αργότερα ο Μπεχράκης θα τραβήξει μια φωτογραφία του εαυτού του, που θα μείνει στην ιστορία. Τον ίδιο να κοιτάζει τον ουρανό με ένα βλέμμα που δεν μπορεί να περιγραφεί…
«Μια μέρα φωτογράφιζα μια λέμβο, όταν παρατήρησα κίνηση στο νερό. Νόμιζα ότι κάποιος είχε πηδήξει στη θάλασσα. Με το φακό μου εντόπισα πως τελικά ήταν ένα πτερύγιο. Ένα δελφίνι πήδηξε σχεδόν μπροστά από τη λέμβο. Ήταν μια πραγματικά μαγική στιγμή. Ήταν σαν το δελφίνι να έδειχνε το δρόμο, καλωσορίζοντας τους ανθρώπους.»
Αναφέρει για μια από τις εντυπωσιακότερες εικόνες που τράβηξε φέτος.
«Θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου σε όλους τους Έλληνες και ξένους εθελοντές που βοήθησαν στα νησιά και στα βόρεια σύνορα. Απέδειξαν πως η ανθρωπότητα είναι ζωντανή. Οι συναισθηματικές επιπτώσεις της κάλυψης της προσφυγικής κρίσης είναι καταστροφικές. Υπέφερα από αϋπνίες και εφιάλτες, και αισθάνθηκα ένοχος πολλές φορές που δεν ήμουν σε θέση να κάνω περισσότερα. Έχω και ο ίδιος προσφυγικό αίμα και είμαι πατέρας»
Αφήνω τα λόγια του ατόφια, όπως ακριβώς ήταν και ο ίδιος σαν άνθρωπος, απαντώντας έτσι στα ανθρωπάκια που ζουν ανάμεσά μας και θα ζουν για πάντα, όπως για πάντα θα ζει και εκείνος, μέσα από τα όσα κατέγραψε!
«Η φωτογραφία μπορεί να αφήσει τους ανθρώπους άφωνους με τη δύναμη και την ομορφιά της. Μπορεί να στείλει ένα μήνυμα, να κάνει τους ανθρώπους να κλαίνε ή να γελάνε ή και τα δύο. Μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ένοχοι - ή να δώσουν χρήματα για καλό σκοπό. Και μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να το σκεφτούν ξανά πριν τραβήξουν τη σκανδάλη.»
Τελικά κάποιοι άνθρωποι είναι αναντικατάστατοι.
Καλό ταξίδι.
