Πολλά τα γράμματα που πληγώνουν. Το «Μ» της μοναξιάς, όμως, φοράει κορώνα, γι’ αυτό κι επικρατεί πάνω σε κάθε δυσάρεστο συναίσθημα.
Μοναξιά του καμπούρη που ικετεύει για ένα ζεστό βλέμμα αποδοχής.
Μοναξιά του άνδρα που περιμένει το ραντεβού του με την πόρνη, για να βρει κάπου να μιλήσει.
Μοναξιά της μάνας που δε θα ακούσει ποτέ το όνομά της από το παιδί της. Μοναξιά των ανθρώπων…
Μιλώντας «Περί Μοναξιάς», ο Αντώνης Κοντάκης απαντάει στις ερωτήσεις της Ιουστίνας Φιλιππίδου για λογαριασμό του ewoman.
Διαβάζοντας κανείς το πρώτο σας βιβλίο «Περί Μοναξιάς» αισθάνεται σα να είστε χρόνια στον χώρο.
Πώς προέκυψε η γραφή στη ζωή σας;
Δε θα πρωτοτυπήσω και θα πω πως πιθανά όλα ξεκίνησαν από μια ανάγκη προσωπικής έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων. Μια ανάγκη, άλλοτε συνειδητή και άλλοτε αυθόρμητη. Οι πρώτοι στίχοι και τα πρώτα κείμενα γράφτηκαν στην αρχή της εφηβείας, με θεματολογία, αντίστοιχους με την ηλικία προβληματισμούς. Μεγαλώνοντας ήρθε η γραφή διαφόρων κειμένων στο διαδίκτυο, το οποίο παρέχει το πλεονέκτημα της άμεσης τροφοδότησης. Ακολούθησε η συμμετοχή σε ομάδες δημιουργικής γραφής, μία εκ των οποίων ήταν και αυτή στην οποία υπεύθυνη ήταν η φίλη και επιμελήτριά μου πλέον, Στεύη Τσούτση. Κάθε ερέθισμα, κάθε γνωριμία και κάθε εμπειρία, μπορεί να είναι αφορμή για να γραφεί ένα κείμενο. Κάθε στιγμή της ζωής μου επομένως, μπορεί να λειτουργήσει ευοδωτικά για μια τέτοια διεργασία. Επί της ουσίας η γραφή είναι παντού στην καθημερινότητά μου. Αυτό που για μένα έχει ιδιαίτερη σημασία, είναι να ακολουθούμε μέσω της γραφής μια ταπεινότητα αντάξια της προσφοράς της.
Έχετε νιώσει ποτέ μοναξιά; Πώς την αντιμετωπίσατε;
Θεωρώ πως η μοναξιά είναι ένα συναίσθημα απόλυτα φυσιολογικό στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Επομένως υπήρχαν περίοδοι στις οποίες ήμουν και εγώ μπλεγμένος στα γρανάζια της, δίχως όμως να φτάσω σε οριακές συναισθηματικές και ψυχολογικές καταστάσεις. Κυρίως επειδή δεν υπήρχε λόγος να αισθανθώ έντονα την απειλή της, αλλά πιθανά και επειδή θεωρώ πως πολλές φορές η μοναξιά έχει έναν λυτρωτικό χαρακτήρα και επομένως την αντιμετωπίζω συχνά ως σύμμαχο και όχι ως εχθρό. Συνήθως μου αρκεί ένα αγαπημένο μουσικό κομμάτι, η γραφή μιας παραγράφου ή μια βόλτα στη φύση για να ανασυνταχθώ και να της προσδώσω την αξία που της αρμόζει.
Η μοναξιά που βιώνω τα τελευταία χρόνια είναι τις περισσότερες φορές εθελούσια και μικρής ισχύος και επομένως μπορώ ανά πάσα στιγμή να απελευθερωθώ από τα δεσμά της. Αυτή η δυνατότητα είναι που απουσιάζει από τους περισσότερους πρωταγωνιστές των διηγημάτων στο «Περί Μοναξιάς», οι οποίοι είναι εγκλωβισμένοι σε μια πραγματικότητα δίχως δυνατότητα αλλαγής και απόδρασης. Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος του βιβλίου. Να μας μεταφέρει μια αλήθεια έξω από τον μικρόκοσμό μας. Να μας συστήσει “μοναξιές” τις οποίες είτε δε γνωρίζουμε, είτε δεν ενδιαφερόμαστε να μάθουμε ότι υπάρχουν. Να μας υπενθυμίσει την λεπτή ισορροπία που υπάρχει μεταξύ της μοναξιάς και της κοινωνικοποίησης. Εάν κάποιος από τους αναγνώστες, την επόμενη φορά που θα συναντήσει έναν επαίτη, έναν παραμορφωμένο, έναν ηλικιωμένο, απλώσει ένα χέρι συμπαράστασης, τότε το βιβλίο θα έχει επιτελέσει το στόχο του.
Υπάρχει κάποια προσωπική δική σας ιστορία στο βιβλίο;
Αυτό που σίγουρα υπάρχει σε κάθε ιστορία, είναι προσωπικές αναμνήσεις, προσωπικές γνωριμίες και προσωπικές επιθυμίες. Οι περισσότεροι πρωταγωνιστές των διηγημάτων υπήρξαν άνθρωποι που εμφανίστηκαν για μια χρονική περίοδο στη ζωή μου και οι πράξεις τους αποτέλεσαν την πηγή έμπνευσης για να γραφτεί το αντίστοιχο για αυτούς διήγημα. Ο καμπούρης, η μητέρα, η τρόφιμος του ιδρύματος, οι αδερφές, ήταν χαρακτήρες τους οποίους γνώρισα και μέσω μιας μυθοπλασίας προσπάθησα να περιγράψω μια εκδοχή της ιστορίας τους. Η Στέλλα του τελευταίου διηγήματος, ήταν ένα υπέροχο πλάσμα, που βρέθηκε στη ζωή μου για μια σύντομη χρονική περίοδο και δεν είναι τυχαίο πως είναι ο μοναδικός χαρακτήρας στο βιβλίο με φωνή. Ήταν η ανάγκη να την ακούσω στην πραγματικότητα, που της έδωσε φωνή στο διήγημα. Επομένως κομμάτια των ιστοριών, θα μπορούσαν σαν ψηφιδωτά, να αποτελέσουν τμήμα και της δικής μου ιστορίας.
Ο αναγνώστης, κλείνοντας το βιβλίο σας, τι συναισθήματα θα θέλατε να έχει;
Ο κάθε αναγνώστης έχει τη δική του ιστορία. Και πιθανά να υπάρξουν αναγνώστες των οποίων η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή, ακόμη και από αυτή των πρωταγωνιστών. Επομένως δε θα μπορούσα να καταγράψω έναν συγκεκριμένο αριθμό συναισθημάτων όταν ο καθένας που θα διαβάσει το «Περί Μοναξιάς», έχει μια διαφορετική συναισθηματική αφετηρία και βιώνει διαφορετικές καταστάσεις. Ο μέσος αναγνώστης θα ήθελα να αισθανθεί μια ταπείνωση και μια ικανοποίηση για όσα έχει στη ζωή του και μια ενσυναίσθηση για τους ανθρώπους γύρω μας, από τους οποίους λείπουν τα βασικά. Ο πόνος, η μελαγχολία, η συγκίνηση, ακόμη και το σφίξιμο που θα νοιώσει ο αναγνώστης, είναι μια απαραίτητη διαδικασία προκειμένου να ξεπεράσουμε τα όρια της άνεσής μας και να βρεθούμε για λίγο στη θέση του άλλου. Αυτό που θα πρέπει όλοι να έχουμε κατά νου, είναι ότι με το κλείσιμο του βιβλίου, οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε να επιστρέψουμε άμεσα στη δική μας βολική πραγματικότητα. Κάτι που δε μπορούν να πετύχουν ορατοί και «αόρατοι» συνάνθρωποί μας.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Ετοιμάζετε κάποιο καινούργιο βιβλίο;
Οι σκέψεις ποτέ δε σταματάνε. Θα ήθελα κάποια στιγμή μελλοντικά, να εκδοθεί μια σειρά από ποιήματά μου, τα οποία θεωρώ πως έχω αδικήσει από τη στροφή μου στη διηγηματική γραφή. Υπάρχει μια ανολοκλήρωτη ιστορία που θα αφιερωθεί σε δύο παιδιά που αγάπησα στη ζωή μου, τη Στέλλα και το Λάζαρο, και η οποία αξίζει να ειπωθεί. Προς το παρόν όμως, ολοκληρώνω τη συγγραφή μιας συλλογής διηγημάτων, τα οποία αυτή τη φορά έχουν ξεκάθαρη σύνδεσή μεταξύ τους, τόσο αφηγηματικά όσο και σε επίπεδο ηρώων. Η ανακοίνωση του θέματος δεν είναι της παρούσης, αλλά σίγουρα θα προκαλέσει στο άκουσμά του, από τη στιγμή που οι κύριες πρωταγωνίστριες και πρωταγωνιστές, ανήκουν σε μια κοινωνική ομάδα παρεξηγημένη και περιθωριοποιημένη από τον συνηθισμένο κοινωνικό ιστό.
Δείτε εδώ το trailer του βιβλίου
Το βιβλίο του Αντώνη Κοντάκη, "Περί μοναξιάς" κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Νίκας και μπορείτε να το βρείτε εδώ
