Υπάρχει άραγε κάποιο βιβλίο με κανόνες που πρέπει ο γονιός να κάνει πράξη ή κάποιος οδηγός με συμβουλές που θα πρέπει να ακολουθεί κατά την ανατροφή του παιδιού του;
Nομίζω πως όλοι κινούνται βάσει ενστίκτου και των αρχών που έχουν πάρει από την οικογένειά τους.
Όταν το μωρό γεννιέται και το ακουμπά ο γιατρός στην αγκαλιά της μαμάς, είναι, λένε, ο πρώτος πολύ ισχυρός δεσμός μεταξύ μαμάς και παιδιού. Το παιδί εισπράττει λοιπόν την αγάπη από το πρώτο μητρικό άγγιγμα και από τη μυρωδιά της μαμάς του. Και από την αγκαλιά. Όλοι έχουμε ανάγκη την αγκαλιά, την αγάπη και την αποδοχή από τους γονείς μας σε όποια ηλικία και αν βρισκόμαστε.
Πώς όμως θα ξέρουμε ως γονείς αν αυτή η αγάπη και η αγκαλιά δεν γίνει καταπιεστική και αντί να κάνουμε καλό στο παιδί μας εντέλει το καταπιέζουμε και ασφυκτιά; Πολλές φορές η υπερβολική αγάπη μπορεί να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα και εκεί που νομίζεις ότι κάνεις κάτι για το καλό του παιδιού σου να του κάνεις εν τέλει ζημιά. Νομίζω πως το παν είναι το μέτρο. Μέτρον άριστον, έλεγαν οι αρχαίοι, και είχαν δίκιο. Φυσικά και θα το καλομάθεις, θα του παίρνεις δώρα, παιχνίδια, ρούχα, ό,τι σου ζητήσει αλλά θα πρέπει να βάλεις και κάποια όρια ή κανόνες στην κοινή οικογενειακή σας ζωή για να μάθει το παιδί να φέρεται με ευγένεια και να σέβεται τους άλλους.
Να διεκδικεί αυτό που θέλει και όταν το καταφέρει να επιβραβεύεται.
Το παιδί, ειδικά στην εφηβεία που προσπαθεί να βρει την ταυτότητά του και να αυτοπροσδιοριστεί, έχει ανάγκη να το ακούς. Χωρίς να το κρίνεις. Να το ενθαρρύνεις και να το συμβουλεύεις αλλά ταυτόχρονα να του δίνεις και ελευθερία να εκφράζεται, να κάνει πράγματα, να νιώθει σημαντικό και πως μπορεί να καταφέρει τα πάντα. Μην το περιορίζεις το παιδί σου, μην το απομονώνεις, μην το κάνεις να κλειστεί στο καβούκι του.
Θα γίνει έτσι ένα άβουλο πλάσμα.
Δωσ’ του χώρο να αναπνεύσει, να κάνει τις επιλογές του, δωσ’ του μια καθοδήγηση (μπορεί να είναι σωστή, λάθος, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά) αλλά δώσ’ τη του. Μην το πιέσεις να ακολουθεί τα δικά σου θέλω, βοήθησέ το να βρει τα δικά του. Η πολλή αυστηρότητα αλλά και η πολλή ελευθερία βλάπτουν. Χρειάζονται και το ένα και το άλλο με μέτρο. Αλλιώς το παιδί στην ενήλικη ζωή του θα υποφέρει. Θα ζει τη δική σου ζωή και όχι τη δική του. Εντάξει δε θα το αφήνεις να τριγυρνά από δω κι από κει με κακιές παρέες αλλά δε θα το αφήσεις και χωρίς φίλους. Να έρχεται και στην Εκκλησία αλλά να μη γίνει και θεούσα. «Θα γίνεις φιλόλογος γιατί το λέω εγώ, ο πατέρας σου. Θα πάρεις αυτά τα παπούτσια», και όχι αυτά που η τριαντάχρονη κόρη διακριτικά και φοβισμένα κοιτάζει και θέλει να πάρει ή την φούστα κάτω από το γόνατο γιατί η άλλη σκανδαλίζει και αν τη φορά προκαλεί, κατά τα λεγόμενα του γονιού.
Αυτό το περιστατικό και το μοντέλο σχέσης γονιών κόρης το συναντάμε πολύ συχνά ακόμα και στις μέρες μας. Εγώ το συνάντησα σε μια γειτονοπούλα μας, μοναχοκόρη, που οι γονείς της ίσως από υπερβολική αγάπη, ή υπερβολική αυστηρότητα, την έκαναν κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους και ουσιαστικά την έβλαψαν καθώς την έκαναν ένα άβουλο πλάσμα. Έκανε ό,τι έλεγαν οι γονείς της, ό,τι ήθελαν αυτοί, δεν της έδωσαν ποτέ τη δυνατότητα να πάρει μια πρωτοβουλία, να κάνει αυτό που θέλει, κι ας είναι και λάθος. Πώς θα μάθουμε και πώς θα εξελιχθούμε ως άνθρωποι αν δεν τολμήσουμε και αν δε ρισκάρουμε;
Kαλό θα είναι να μαθαίνουμε στα παιδιά μας να προσπαθούν, να τολμούν, να ανοίγουν τα φτερά τους και όχι να τους κόβουμε τα φτερά. Και τώρα που οι γονείς αυτής της κοπέλας έφυγαν από τη ζωή, αναρωτιέμαι πραγματικά πώς θα πορευτεί αυτή η κοπέλα που είναι σαράντα χρονών; Θα καταφέρει άραγε να απεγκλωβιστεί από τα δεσμά των γονιών της; Δε θέλω να κρίνω κανέναν, αλλά αισθάνομαι πως αυτό το κορίτσι θα δυσκολευτεί να πάρει τα πάνω του και να ορθοποδήσει.
Θα πρέπει να αρχίσει να αναπνέει ελεύθερα, να περπατάει στον δρόμο της ζωής χωρίς δεκανίκια και δεν ξέρω αν αυτό είναι εύκολο, όταν μέχρι τώρα έχει μάθει διαφορετικά. Ακόμα και η ομιλία της είναι σιγανή, η όψη της φοβισμένη. Θα πρέπει σίγουρα να κοινωνικοποιηθεί, να βρει μια δουλειά -είναι πάρα πολύ μορφωμένη-, να πιάσει τον ταύρο απ’ τα κέρατα και να αρχίσει να ζει πραγματικά.
Τη δική της ζωή. Κανενός άλλου.
Ποτέ δεν είναι αργά.
Θα τα καταφέρει;
