Οι άνθρωποι με ψυχική δύναμη ξεχωρίζουν από το βλέμμα

Οι άνθρωποι με ψυχική δύναμη ξεχωρίζουν από το βλέμμα

«Πιάσε την αστραπή στο δρόμο σου άνθρωπε .δώσετης διάρκεια. Μπορείς!» (Ο. Ελύτης)

Έρχεται μόνη της κάθε μέρα, κάθεται στο παγκάκι του πάρκου κι αγναντεύει τη θάλασσα. Μου κάνει εντύπωση η περήφανη αλλά ταυτόχρονα χαλαρή στάση του σώματός της. Σήμερα, κάποια στιγμή που τα βλέμματά μας συναντήθηκαν, μου χαμογέλασε. Είχε τόση ομορφιά, γαλήνη αλλά και δύναμη το βλέμμα της. Και το πρόσωπό της τέτοια ηρεμία, γλυκύτητα και λάμψη που ήταν δύσκολο να καθορίσει κάποιος την ηλικία της.

Η αρμονία στις εκφράσεις της φανέρωναν μια γυναίκα με εσωτερική πληρότητα και καλή σχέση με τον εαυτό της. Όταν σηκώθηκε να φύγει με χαιρέτησε με ευγενικό νεύμα του κεφαλιού. Της χαμογέλασα και για μια στιγμή επικεντρώθηκα στο φωτεινό και ζωηρό της βλέμμα. Τα μάτια είναι οι καθρέφτες της ψυχής μας. Την κοίταζα και σκέφτηκα πως είναι αλήθεια: οι άνθρωποι με ψυχική δύναμη ξεχωρίζουν από το βλέμμα.

Η ψυχική ανθεκτικότητα σχετίζεται με το νόημα που δίνουμε στη ζωή. Υπάρχουν άνθρωποι βασανισμένοι, που πόνεσαν πολύ, που αρρώστησαν αλλά σε πείσμα των πάντων δεν βούλιαξαν στην απελπισία και στην κατάθλιψη. Έπεσαν αλλά κατάφεραν να σηκωθούν. Στέκονται όρθιοι και παρά τις αντιξοότητες χαμογελούν. Καταφέρνουν όχι μόνο να δώσουν νόημα στη δική τους ζωή, αλλά και να στηρίξουν άλλους, να γίνουν παράδειγμα για όλους.

Πρόκειται για μια στάση ζωής που οι επιστήμονες την ονομάζουν ψυχική ανθεκτικότητα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την προσαρμοστικότητα που μπορεί να αναπτύξει ο άνθρωπος σε ένα απειλητικό περιβάλλον. Στην αγγλική γλώσσα ονομάζεται Resilience και προέρχεται από τη λατινική λέξη resilio που σημαίνει: να αναπηδήσει πίσω, να ανακρούσει.

Ψυχική ανθεκτικότητα είναι η διαδικασία χειρισμού δύσκολων, στρεσογόνων ή προκλητικών γεγονότων στη ζωή έτσι ώστε να παρέχει στο άτομο πρόσθετες δεξιότητες προστασίας και διαχείρισης. Είναι μια διαδικασία εξέλιξης και αυτοδιόρθωσης που επιτυγχάνεται με την επίδραση προστατευτικών παραγόντων.

Οι προστατευτικοί παράγοντες βρίσκονται σε βιολογικά χαρακτηριστικά, στην οικογένεια, το σχολείο και την κοινωνία,  κυρίως όμως στα ατομικά χαρακτηριστικά μας.

 «Πρόσεξε το χαρακτήρα σου-γίνεται η μοίρα σου», έγραψε ο Χαλίλ Γκιμπράν.

Οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι ζουν ανάμεσά μας και έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά:

Θέλουν να είναι αυτόνομοι και βρίσκουν πάντα έναν σκοπό! Έχουν κοινωνικές ικανότητες και ξέρουν πώς να επιλύουν προβλήματα. Μπορούν να διαχειριστούν κάθε τι δυσάρεστο χωρίς αυτολύπηση. Ξεκινούν την κάθε  μέρα έχοντας πλήρη έλεγχο των ενεργειών τους. Είναι κύριοι του εαυτού τους. Λειτουργούν και συμπεριφέρονται με υπευθυνότητα και προσπαθούν να φθάσουν τον στόχο τους.

Οι άνθρωποι με ψυχική ανθεκτικότητα αποχωρούν από καταστάσεις που δεν μπορούν να ελέγξουν.

"Θεέ μου δώσε μου τη δύναμη να αλλάξω αυτά που μπορώ, την υπομονή να αντέξω αυτά που δεν μπορώ, και τη σοφία για να γνωρίζω την διαφορά μεταξύ τους." (Επίκτητος).

Αναγνωρίζουν την περιορισμένη δύναμή τους σε όλα εκείνα που δεν μπορούν να ελέγξουν αλλά και για εκείνα που δεν πρέπει να ελέγξουν. Έχουν αναπτύξει και ασκήσει την πειθαρχία που απαιτείται ώστε να σταματήσουν να ανησυχούν, για το τι δεν μπορούν να επηρεάσουν.

 Καταφέρνουν να δεχθούν ψύχραιμα το απροσδόκητο  Γνωρίζοντας τις ανατροπές και τη σκληρότητα της ζωής, δεν εστιάζονται στο συναίσθημα. Αντιθέτως, οι ψυχικά δυνατοί άνθρωποι αναπτύσσουν μια θετική στρατηγική σκέψης για να βρίσκουν πάντα τη φωτεινή πλευρά της ζωής. Δεν τους αρέσει να νιώθουν συνεχώς θύματα.

Οι ψυχικά δυνατοί άνθρωποι κοιτάζουν πίσω για να διδαχτούν. Χωρίς να διαγράψουν ότι έζησαν, γνωρίζουν ότι « το παρελθόν είναι φάρος και όχι λιμάνι». Γι αυτό απολαμβάνουν την κάθε στιγμή στο παρόν, το οποίο θα διαμορφώσει το μέλλον.

Είναι άνθρωποι ευγενικοί. Γνωρίζουν πως η ευγένεια δεν είναι σημάδι αδυναμίας ή αφέλειας. Απαιτεί θάρρος και ενισχύει την επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους. Έχοντας δουλέψει πάνω στη αυτογνωσία, προσπαθούν να  χτίσουν υγιείς σχέσεις. Οι ψυχικά δυνατοί άνθρωποι δεν ανταγωνίζονται, ούτε ζηλεύουν τους άλλους. Η αυτογνωσία και η αυτοπεποίθηση που έχουν, τους δίδαξε την αποδοχή και την συγχώρεση. Χαρακτηρίζονται από αλληλεγγύη και ευαισθησία στον ανθρώπινο πόνο και συνεισφέρουν όσο μπορούν για να τον απαλύνουν. Κι ακόμη, έχοντας ψηλή αυτοπεποίθηση χαίρονται με τη χαρά των άλλων και δε χαιρεκακούν στις αναποδιές των ανθρώπων. Έχουν το μυαλό τους συνεχώς σε εγρήγορση και σκέφτονται μεγαλόπνοα.

Την κοίταζα να απομακρύνεται με σίγουρα βήματα. Φαινόταν να εστιάζει στο σήμερα χωρίς φόβο. Τόσο απλή και καθημερινή  και ταυτόχρονα εκπέμποντας δύναμη και φως. Την παρατηρούσα, μέχρι που εξαφανίστηκε στη στροφή του δρόμου και προσπαθούσα να φανταστώ πως θα μπορούσε να είναι η ζωή της. Ακόμα κι αν είναι μόνη, φαίνεται να αγαπά τη ζωή και να απολαμβάνει την ομορφιά της στιγμής. Αυτό που είναι σίγουρο είναι η αυτοεκτίμηση που καθρεφτίζεται στο βλέμμα της. Μαρτυρά άτομο με δύναμη και  ανθεκτικότητα στην ψυχή.

Βάσω Σίδη – 28 Μαΐου 2020